Fuero de Cáseda 1129

“In nomine Sancte et individue Trinitatis, Patris et Filii et Spiritus Sancti. Ego Aldefonsus Dei Gracia Aragonensium et Pampilonensium rex, dono et concedo vobis vicinos de Caseda tales foros quales habent illos populatores de Daroca et de Soria et adhuc meliores et facio vos ingenuos et totam vestram posteritatem de illa novena, quam solebatis mihi pariare, ut amplius non peitetis nec vos nec filii vestri per secula cuncta. Qui venerit ad Caseda populare, non det novena, et sedeat ingenuo ibi et sua hereditate franca ubicumque habuerit eam. Si perdiderit aliquis homo de suo habere vel sua hereditate vel ulla causa de suo peitet ad illum duplex et mille solidos ad regem. Et si debuerit habere vel fuerit fidiator de ulla causa et venerit ad Caseda, sedeat solutus et non peitet aliquid. Si fuerit homicida et fecerit injuriam, veniat ad Caseda et sedeat solutus et non peitet aliquid. Qualecumque malum fecerit non respondeat pro illo ad ullo homine et si requisierit illum, peitet mille solidos ad regem et duplet illos pignos ad vicinos. Si homo de Caseda habuerit rancura de homine de alia villa et quaesierit fidiator in suo concilio de directo et non voluerit ei directum facere, pignoret et levet illa pignora ad Caseda, et prendat de illa triginta solidos in assatura et mitat suo senniore in Caseda

fidiator super suos pignos et veniat ad medianeto ad illa porta de Caseda illo habere quæ demandavit. Ille homo de Caseda firmet cum duos christianos et ille homo de foras mittat suo habere in antea vel pignos quae valeant duplum usque ad tertium diem et si non potuerit mittere illo avere in antea vel in presente cadat de suo judicio per hoc et non requirat unquam aliquid. Homo de Caseda si occiderit hominem de foras, peitet triginta solidos ad foro de Soria: si occiderit suo vicino, peitet triginta solidos. Homo de foras extraneo si occiderit hominem de Caseda, peitet mille solidos, ad regem medios, et alios medios ad suos parentes: si homo de alia terra demandaverit illum judicium ad hominem de Caseda, et fuerit manifestum bene et si non, juret in illo in Caseda, quae non debet ad illum aliquid et relinquat eum, et non habeat illum judicium cum eo. Vicinos de Caseda non vadant ad fonsado usque ad septem annos, de septem annis en suso faciant se tres partes, et illo cavaillero qui non fuerit ad fonsato, peitet in anno duos solidos, et pedon uno solido. Cavalcatores de Caseda qui fuerint in terra de moros, de ropas et de armas non dent quinta, si non fuerit laborata de auro vel argento. De captivo si fuerit rex vadat ad regem, de alio captivo, sua quinta. Vicinos de Caseda si fuerint in fonsado cum rege vel cum suo seniore non dent nisi una quinta, nec dent azaria. Vicino de Caseda non sedeat merino et si se fecerit merino peitet mille solidos ad concilium, et occidant illum. Vicinos de Caseda non dent portativo in ullo loco. Ganato de Caseda non det herbatico: ganato de alia terra, si jacuerit de una nocte in antea in termino de Caseda de uno grege det uno carnero et uno cordero, de triginta bacas una, media ad regem, media ad concilium. Si aliquis homo fuerit visto ad filia aliena vel ad mulierem, et potuerit cum duos vicinos firmare eum peitet trecentos solidos, medios ad regem, medios ad mulierem, et si non potuerit firmare eum, juret cum duodecim homines, quod non fuerit verum: vicino ad suo vicino, si habuerit suspecta de furto, de quinque solidos in juso, juret. Si habuerit suspecta provatamente deliminet se per litem. Mauri, judei et christiani qui fuerint populatores in Caseda habeant foros sicut illos de Soria et de Daroca, et in casa de caballero de Caseda non intrent sayones et sua porta non sit sigillata, et illo ganato de Caseda quae presierint mauri vel guerreros, si fuerit caballo, vel alia bestia quadrupeda, pro illo caballo de suo seniore V solidos, pro alia bestia uno solido, et si revelaverit peitet duplato. In termino de Caseda ubi fuerit fidanza de ullo habere et fuerit mortus vel captivus nos sedeat requisitus. Qui fuerint in Caseda populatores sedeant infanzones et suos filios et suos parentes et omnis generatio sua. Homo de Caseda si potuerit castellum amparare ad salvetatem de rege habeat semper eum. Medianetos dono ad illa porta de Caseda eum totas gentes et eum totos homines. Ille senior, qui fuerit de Caseda de uno fructo in antea habeat sua paelea et suo paelleare. Homines de Caseda habeant terminum usque ad Congustum de Carcastellam heremo et populato. Terminos de montes in totas partes habeat Caseda ad uno die de andadura et qui pignoraverit, peitet sexaginta solidos ad regem. Populatores de Caseda si fuerint acalzados de V solidos, peitet per illos uno arrobo de trigo et uno arrobo de ordio. Vicino dum suo vicino in concilio aut in quintana, si habuerit ulla bazala non habeat ulla arma cum se et si habuerit peitet V solidos ad concilium. Qui ista carta voluerit disrumpere habeat mansionem cum Datam et Abiron et cum Juda traditore in inferno hic et in perpetuum.

            Signum Aldefonsi † Regis. Facta carta in mense septembris in villa Fraga, regnante me Dei gratia rex in Aragone et in Pampilona, sive in Ripacurza, et in Superarbi; Episcopus Santius in Pampilona, Episcopus Arnaldus in Oscha, Episcopus Guillermus in Roda, Episcopus Santius in Nagera, Petrus Tirom in Siella, Castam in Biel, Caisar in Nagera, Fortum Lopez in Soria, Lope Lopiz in Riela, Garcia Ramirez in Monzom, Fortum Aznarez in Berlanga, Vice comite Centole in Cesaraugusta.

            Signum Regis † Ranimiri. Laudo et confirmo hanc cartam sicut superius scriptum est.

            Ego Micael scriptor sub jusione domini mei Regis hanc cartam scripsi et de manu mea hoc † feci.

Signum † Regis Garsie

            Ego Petrus de Sos capellanus et scriba Regis de manu mea hoc † feci. Signum † Regis Santii. Ego Sanctius Dei gratia Pampilonensis Rex hanc cartam laudo et concedo sicut superius escriptum est”.

            (Versión popular del Fuero de Cáseda de 1129-1133, que circuló mecanografiada por los años 50)

...
SIGUE EN PDF